I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI
* Vị trí địa lý: Yên Hòa cách trung tâm huyện khoảng 2 km về phía Tây Nam; phía Bắc giáp xã Khánh Thượng, phía Nam giáp xã Yên Thành, phía Đông giáp xã Yên Hưng, thị trấn Yên Thịnh, phía Tây giáp xã Yên Thắng.
* Tài nguyên: Diện tích đất tự nhiên là 802,03 ha, trong đó: Đất nông nghiệp 551,6 ha; đất phi nông nghiệp 226,82 ha; đất chưa sử dụng 23,61 ha
* Đặc điểm kinh tế - xã hội
Xã Yên Hòa là một xã miền núi thuộc huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình với tổng số hộ là 2.301 hộ với 7.557 nhân khẩu; trên địa bàn xã có 2 tôn giáo chính là Phật Giáo và Thiên Chúa Giáo (trong đó có 453 hộ theo đạo công giáo với 1.700 nhân khẩu). Tổng số lao động trên địa bàn xã trong độ tuổi lao động là 4.701 người, số lao động có việc làm thường xuyên trên địa bàn là 4.606 lao động, đạt tỷ lệ 98%; thu nhập bình quân đầu người qua rà soát đến hết năm 2019 đạt 48,12 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo đến hết năm 2019 theo chuẩn nông thôn mới là 0%. Xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới vào 9/2015, với nỗ lực quyết tâm của toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xây dựng nông thôn mới thì đến tháng 7/2020 xã tiếp tục được công nhận là xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Toàn xã có 01 quỹ tín dụng và 01 HTX NN, 01 HTX sản xuất tiêu thụ cây, con đặc sản an toàn Yên Hòa; xã có 10 đơn vị thôn được phân bố ở 3 khu vực dân cư riêng biệt. Đảng bộ xã có 420 đảng viên sinh hoạt tại 16 chi bộ trực thuộc, trong đó có 10 chi bộ nông nghiệp, 3 chi bộ trường học, 1 chi bộ tín dụng, 1 chi bộ y tế, 1 chi bộ công an xã.
II. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH XÃ YÊN HÒA
Xã Yên Hòa là vùng đất có từ sớm và được trải qua nhiều thời gian dài thay đổi về nhiều lần về vị trí địa lý hành chính. Giai đoạn 1930 – 1945 các thôn xóm của Yên Hòa thuộc 3 tổng: thôn Lận Khê (nay là Lam Sơn thuộc xã Khánh Thượng), Liên Trì và Thổ Hoàng thuộc tổng Lận Khê; thôn Trinh Nữ, Lạc Hiền thuộc tổng Bạch Liên; thôn Hải Nạp, Quảng Nap (nay là Quảng Hạ - xã Yên Thắng) và Đông Tân thuộc tổng Đồng Khánh.
Từ tháng 9/1945 đến 6/1949 các thôn Lận Khê, Liên Trì, Thổ Hoàng thuộc xã Lam Sơn; thôn Đông Tân và Hải Nạp thuộc xã Đồng Khánh; thôn Trinh Nữ thuộc xã Trung Chính. Tháng 7 năm 1949, thực hiện chủ trương của Đảng, Quyết định của Chính phủ về việc hợp nhất các xã nhỏ thành lập xã lớn các xã Lam Sơn, Hưng Thịnh, Trung Chính, Trung Hòa hợp nhất thành xã Yên Thắng (gồm các thôn Lận Khê, Liên trì, Lạc Hiền, Hải Nạp, Đông Tân, Quảng Thượng, Quảng Hạ, Thổ Hoàng, Bình Hào, Cầu Mễ, Vân Thượng, Vân Hạ, Khai Khẩn và Trà Tu).
Giai đoạn này về địa lý hành chính có những thay đổi biến động. Từ tháng 9/1945 đến 6/1949 các thôn Lận Khê, Liên Trì, Thổ Hoàng thuộc xã Lam Sơn; thôn Đông Tân và Hải Nạp thuộc xã Đồng Khánh; thôn Trinh Nữ thuộc xã Trung Chính. Tháng 7 năm 1949, thực hiện chủ trương của Đảng, Quyết định của Chính phủ về việc hợp nhất các xã nhỏ thành lập xã lớn các xã Lam Sơn, Hưng Thịnh, Trung Chính, Trung Hòa hợp nhất thành xã Yên Thắng (gồm các thôn Lận Khê, Liên trì, Lạc Hiền, Hải Nạp, Đông Tân, Quảng Thượng, Quảng Hạ, Thổ Hoàng, Bình Hào, Cầu Mễ, Vân Thượng, Vân Hạ, Khai Khẩn và Trà Tu).
Tháng 6/1956 thực hiện cải cách ruộng đất xã Yên Thắng được tách làm 2 xã Yên Hòa và Yên Thắng. Khi thành lập xã Yên Hòa có 7 thôn: Lận Khê, Liên Trì, Lạc Hiền, Hải Nạp, Thổ Hoàng, Đông Tân và Trinh Nữ.
Tháng 6/1976 thực hiện Quyết định của Ủy ban hành chính huyện Yên Mô tách thôn Lận Khê (Lam Sơn) nhập vào xã Khánh Thượng.
Năm 1995 Yên Hòa phân định lại tách thôn Liên Trì thành 2 thôn Liên Trì 1, Liên Trì 2, tách thôn Trinh Nữ thành Trinh Nữ 1, Trinh Nữ 2, Trinh Nữ 3, Trinh Nữ 4, tách xóm Hải Nạp và Đông Tân thành 2 thôn Hải Nạp và Đông Trại, Lạc Hiền và Thổ Hoàng giữ nguyên. Từ năm 1995 đến nay xã Yên Hòa ổn định 10 thôn.
Truy cập: 1219823
Trực tuyến: 23
Hôm nay: 777